De volgende regering staat voor grote uitdagingen. Welke cruciale beslissingen moet het nieuwe kabinet nemen op thema’s als de veranderende arbeidsmarkt, de toenemende digitalisering, impopulaire belastingen en de onomkeerbare energietransitie?
Daarover ging het Ondernemerskieskompas Slotdebat op vrijdag 3 maart in Sociëteit De Witte in Den Haag. Aan de hand van een aantal stellingen debatteerden drie ondernemers en (aspirant-)Kamerleden over de vraag hoe politiek Den Haag ondernemers vooruit kan helpen.
Ontslagrecht versoepelen
Stelling één ging over de versoepeling van het ontslagrecht: het moet makkelijker worden om werknemers te ontslaan. Niet verwonderlijk was ruim zeventig procent van de 5000 ondernemers die het Ondernemerskieskompas hebben ingevuld het daarmee eens. Zo ook directeur Marlies van Wijhe van familiebedrijf Van Wijhe Verf: ‘Het is doorgeschoten’, stelde ze. ‘De flexibiliteit om een goed team te kunnen houden, kan niet worden gerealiseerd.’
Van alle sprekers was GroenLinks-fractiemedewerker en kandidaat-Tweede Kamerlid Tom van der Lee als enige tegen het versoepelen van het ontslagrecht. ‘Het is heel terecht dat iedere werkgever de verantwoordelijkheid heeft om mensen goed te begeleiden’, sprak hij uit ervaring. Als werkgever heeft Van der Lee na verschillende reorganisaties in totaal van zo’n 150 mensen afscheid genomen. ‘Daarmee hebben we prima afspraken kunnen maken.’
Programmeren op school
Met de tweede stelling (basisscholieren moeten verplicht programmeerles krijgen, ook al gaat dit ten koste van andere vakken) waren alle zes debaters het roerend eens. Volgens Leendert-Jan Visser van MKB-Nederland raakt deze ontwikkeling alle sectoren. ‘Je moet echt op de basisschool al beginnen, zodat jonge mensen of als werknemer of als ondernemer goed zijn voorbereid.’
Hoewel ook VVD-Tweede Kamerlid Mark Harbers voor de stelling is, laakte zijn D66-collega Kees Verhoeven de houding van de liberalen in het parlement. ‘VVD en PvdA houden dit plan al jaren tegen’, klaagde hij. Want Nederland, met zijn hubfunctie en hoge internetdichtheid, laat enorme kansen liggen. Dit werd beaamd door ondernemer Michiel Muller, die zijn developers uit heel Europa moet halen, omdat het aanbod hier de vraag niet aan kan. ‘Het is toch raar dat Nederland dit niet kan voortbrengen.’
Hernieuwbare energie
Wat Nederland ook maar nauwelijks kan voortbrengen is hernieuwbare energie. Op de Europese lijstjes prijken we op de twee-na-laatste plaats, na Malta en Luxemburg. Daarom de stelling: de overheid moet bedrijven verplichten versneld over te stappen op duurzame energie, ook als er op korte termijn een concurrentienadeel ontstaat.
Als liberaal gelooft Harbers niet in verplichten. Liever ziet hij goed werkend Europees emissiehandelssysteem, want het huidige systeem om CO2 te beperken werkt voor geen meter. ‘Als we in Nederland een vuile centrale sluiten, dan mag er in Duitsland of Polen een bruinkoolcentrale open blijven.’ Picnic-ondernemer Mulder pleit wel voor een verplichting. ‘We lopen enorm achter. Als we onze kleinkinderen over veertig jaar nog écht in de ogen willen kijken, dan moeten we vandaag nog beginnen.’